۳۰ نكته مهم در مورد نگهداري نوزاد در روزهای اولیه
۱.شما نوزادتان را يكي، دو روز پس از تولد به خانه ميآوريد و لازم است در خانه تغييراتي بدهيد. بهتر است پيش از تولد نوزادتان اين كارها را انجام دهيد تا در روز به يادماندني تولد نوزاد كه استرس زيادي هم خواهيد داشت، كارها آماده باشد و نوزادتان پا به محيطي سالم و امن بگذارد. در ضمن، زمان دقيق زايمان نيز نامشخص است و بعضي بچه‌ها زودتر از موعد به دنيا مي‌آيند. به همين خاطر، بايد زودتر دست به كار شويد و خانه را براي ورود عضو جديد خانواده آماده كنيد.
۲.يك خانه‌تكاني انجام دهيد و همه جاي خانه را تميز كنيد. پنجره‌ها را پاك كنيد و ديوارها را بشوييد. بهتر است اين كار را پيش از بارداري انجام دهيد. خانم‌هاي باردار نبايد كارهاي سنگين انجام دهند. اگر پيش از بارداري اين كار را انجام نداده‌ايد، براي تميز كردن خانه از ديگران كمك بگيريد. اگر باردار هستيد بهتر است صبر كنيد تا تهوع، خستگي و بيحالي ۳ماهه اول بگذرد و در ۳ماهه دوم اين كار را انجام دهيد. ماه‌هاي آخر، استرس مادر بيشتر مي‌شود و نبايد كارهاي سنگين و تغييرات زياد در خانه انجام شود. سعي كنيد همه كارها تا پيش از ماه آخر انجام گيرد تا مادر آرامش بيشتري داشته باشد.
۳.نوزادان اغلب در سطوح پايين و روي زمين يا تخت هستند و تعداد تنفسشان هم زياد است. بنابراين تميز كردن اين سطوح را فراموش نكنيد. مبلمان را جا به جا كنيد و گرد و خاك زيرشان را پاك كنيد. بهتر است فرش‌ها را بشوييد يا حداقل گرد و خاكشان را بگيريد و چند ساعتي زير نور آفتاب قرار دهيد. ملافههاي تخت‌خواب را تنها با مواد شوينده و بدون استفاده از مواد نرمكننده و ضدعفوني‌كننده بشوييد و بگذاريد زير نور شفابخش خورشيد خشك شوند. گرد و خاك زير تخت‌خواب را پاك كنيد.
۴.هنگام خانه تكاني تا جاي ممكن از مواد سفيدكننده و ضدعفوني‌كننده استفاده نكنيد و با آب و پودر و مايع شوينده، اين كار را انجام دهيد.
۵.هنگام خريد محصولات خانگي، اطلاعات روي برچسب را بخوانيد و كم‌خطرترترين ماده را انتخاب كنيد. همه شوينده‌ها و پاك‌كننده‌ها يكسان نيستند. برخي محرك‌‌تر و برخي كم‌خطرترند. پس از استفاده، درب ظروف را ببنديد تا بخارهاي آن در خانه پخش نشود.
۶.براي از بين بردن حشرات از راههاي طبيعي مانند نصب توري روي پنجره‌ها و گرفتن درزها و ترك‌هاي ديوار استفاده كنيد و براي اين كار از سموم و حشره‌كش‌ها استفاده نكنيد.
۷.رسم است كه هنگام ورود نوزاد به خانه اسفند دود مي‌كنند. بهتر است از ديگران بخواهيد اين كار را تنها در حياط و بيرون آپارتمان انجام دهند؛ چون نوزادان ريه‌هاي كوچك و حساسي دادند و دود اسفند در محيط داخل آپارتمان ممكن است آزارشان بدهد.
۸.يك دستگاه تصفيه‌كننده هوا در خانه داشته باشيد. استفاده از يك دستگاه تصفيه هوا در محيطي كه نوزاد قرار است آنجا بخوابد و استراحت كند، ميتواند كمك‌كننده باشد.
۹.سراغ گلدانها برويد. گياهان خانگي به دليل داشتن خاك مرطوب، محل مناسبي براي رشد ميكروبها و تخم‌ريزي حشراتي مانند پشه هستند. برخي گياهان هم سمي هستند و كودكان در سنين نوپايي ممكن است آنها را خورده و مسموم شوند. نگهداري از گياهان و وجود گلدان در خانههايي كه كودك در آن زندگي مي‌كند توصيه نميشود.
۱۰.خيلي‌ها تنها اتاق نوزاد را آماده مي‌كنند اما نوزادان نياز به مراقبت بيشتري دارند و امن‌ترين و مطمئن‌ترين جا براي آنها اتاق خود پدر و مادر است. بنابراين لازم است اتاق خوابتان را براي ورود نوزاد آماده كنيد. جاي مناسبي براي خوابيدن نوزاد در نظر بگيريد. براي اين كار مي‌توانيد از گهوارهها و تختهاي فلزي متحرك كوچك استفاده كنيد يا كالسكه نوزاد را كه در ماه‌هاي اول در بيرون خانه استفاده نميشود در حالت خوابيده تنظيم كرده و آن را كنار تخت‌خواب خودتان قرار دهيد.
۱۱.از چند هفته پيش از زايمان، روي تشكتان يك لايه پلاستيك و حوله قرار دهيد؛ زيرا در اواخر بارداري، احتمال پاره شدن كيسه آب و پس از زايمان هم احتمال خون‌ريزي وجود دارد. يك پلاستيك و چند حوله هم براي وقتي كه از بيمارستان تا خانه در ماشين هستيد لازم است.
۱۲.صندلي كودك براي آوردن نوزاد از بيمارستان به خانه را فراموش نكنيد. كودك شما هميشه بايد در صندلي كودك در خودرو بنشيند. اين شامل همان اولين باري كه از بيمارستان به خانه مي‌آييد هم مي‌شود. بهترين جاي قرار دادن صندلي كودك، قسمت وسط صندلي عقب خودرو رو به بيرون است. هيچ وقت كودك را در صندلي جلوي خودرو قرار ندهيد؛ به ويژه اگر خودرويتان مجهز به سيستم ايربگ است. اگر از صندلي ماشين دست دوم استفاده مي‌كنيد، به تاريخ درج شده روي برچسب آن كه زمان مناسب استفاده را پيشنهاد كرده، توجه داشته باشيد.
۱۳.در آشپزخانه، كابينتي را به وسايل كودك اختصاص دهيد. وسايل مورد نياز نوزاد مانند پستانك و شيشه شير بايد در آب جوش ضدعفوني شوند. قابلمه و ظرف مخصوصي براي اين كار در نظر بگيريد. يك حوله و پارچه نخي تميز هم براي خشك كردن وسايل نوزاد پس از ضدعفوني و جوشاندن در آب نياز خواهيد داشت.
۱۴.حمام را بشوييد و تمام سطوح و كاشيهاي آن را خوب تميز كنيد. دوش متحرك، تشت و وان مخصوص كودك، چهارپايه و كفپوش پلاستيكي براي جلوگيري از ليز خوردن و يك طبقه در سطح پايين براي قرار دادن شامپو و صابون نوزاد نصب كنيد.
۱۵.بهترين روش تغذيه كودك شير مادر است. وسايل لازم براي اين كار مانند پد شيردهي، شيردوش و بالشتك مخصوص شيردهي تهيه كنيد. در مورد نوزاداني كه از شير شما محروم هستند و به توصيه پزشك شير خشك مي‌خورند، شيشه شير، شيشه‌شور و شيرخشك تهيه كنيد.
۱۶.لباس‌هاي نوزاد را پيش از استفاده بشوييد. همه لباس‌ها، ملافه‌ها، حوله، دستمال‌ها و وسايل نوزاد را با پودر شوينده مخصوص كودك بشوييد و در محل مناسب و جايي كه نور آفتاب و جريان هوا وجود دارد خشك كنيد و سپس در كشو و كمد قرار دهيد.
۱۷.لازم است پوشك نوزادان در ماه‌هاي اول روزي چند مرتبه تعويض شود و به خاطر اينكه پوست حساسي دارند بايد هر بار پاهايشان را با آب بشوييد. اگر شير دست‌شويي خانهتان از نوع ارتفاع كوتاه است شستن نوزاد برايتان مشكل خواهد بود بنابراين بهتر است براي تعويض شير دست‌شويي اقدام كنيد و از شيرهاي بلند كه فضاي كافي براي قرار دادن نوزاد دارند استفاده كنيد.
۱۸.بوگيرهايي كه عطر دارند و حاوي حلال‌هاي فرار شيميايي هستند را از دست‌شويي برداريد. اگر توالت فرنگي نداريد براي مادر، توالت فرنگي مخصوص از داروخانه تهيه كنيد.
۱۹.پوشك به اندازه كافي و در اندازه مناسب خريداري كنيد. پلاستيك تعويض پوشك و چند حوله و دستمال نخي براي خشك كردن نوزاد و كرم كالاندولا براي رفع التهاب‌هاي پوستي ناشي از سوختگي پوست پاي نوزاد با ادرار تهيه كنيد. بهتر است ميز كوچكي براي عوض كردن پوشك نوزاد در نظر بگيريد. انجام اين كار در مقايسه با تعويض پوشك روي سطح زمين فشار كمتري به عضلات و استخوانهايتان وارد مي‌كند.
۲۰.چند اسباب بازي كه موسيقي ملايمي دارند، بخريد و در اتاق كودك قرار دهيد يا چند موسيقي ملايم روي تلفن همراه‌تان داشته باشيد. اين كار در مواقعي كه كودك گريه و بي‌قراري مي‌كند به كمكتان ميآيد.
۲۱.غذاي خانواده را براي چند هفته بعد از تولد نوزاد تهيه كنيد. در ماه‌هاي آخر وعده‌هاي بيشتري بپزيد و مقداري از آن را در ظروف دردار يا كيسه‌هاي زيپ‌دار مخصوص ريخته و به شكل منظم و مشخصي در فريزر قرار دهيد.
۲۲.روي بسته‌ها و ظروف، برچسب بزنيد تا محتويات آن مشخص باشد. بهتر است راهنماي لازم درباره نحوه يخزدايي و گرم كردن غذا را هم به‌طور مختصر روي برچسب بنويسيد تا ديگران به راحتي بتوانند از آن استفاده كنند.
۲۳.فهرستي از مراكز تهيه غذا و رستوران‌هاي نزديك خانه، سوپر و داروخانه‌هايي كه خريدتان را با پيك به خانه مي‌فرستند، روي كاغذي بنويسيد و آن را روي ميز تلفن بچسبانيد.
۲۴.كارهاي خانه بدون حضور خانم خانه مي‌مانند و بايد كسي آنها را انجام دهد. از همين الان فرد يا افرادي را براي اين كارها انتخاب كنيد و از آنها درخواست كنيد براي روز يا روزهايي كه در بيمارستان هستيد مسووليت انجام كارها را به عهده بگيرند. مي‌توانيد از اقوام يا دوستان نزديك‌تان بخواهيد براي پخت غذا و انجام كارهاي خانه تا چند روز پس از تولد نوزاد كمكتان كنند.
۲۵.وقتي از بابت كارهاي خانه، خيالتان راحت شد؛ براي چند ماه پس از تولد نوزاد برنامه‌ريزي كنيد. شما تا چند ماه نياز به كمك داريد. وقت دكتر، غذا پختن و انجام كارهاي خانه در كنار رسيدگي به نوزاد آسان نيست. فهرستي از افرادي كه مي‌توانند به شما كمك كنند تهيه كنيد.
۲۶.افرادي كه قرار است به شما كمك كنند بايد از جاي ظروف، مواد غذايي و وسايل لازم باخبر باشند. بهتر است جاي همه وسايل و مواد مورد نياز را به آنها بگوييد و اين اطلاعات را روي يك برگ كاغذ نوشته و در آشپزخانه جايي در معرض ديد قرار دهيد.
۲۷.فهرستي از مواد غذايي و خوراكي‌هايي كه براي دو هفته پس از زايمان نياز داريد بنويسيد و از همسرتان بخواهيد آنها را تهيه كند. اين كار در روزهاي پس از تولد نوزاد كه وقت زيادي براي خريد نداريد به شما كمك خواهد كرد.
۲۸.پس از تولد نوزاد، دوستان و اقوام و آشنايان به ديدنتان مي‌آيند. بنابراين بهتر است از همين الان براي پذيرايي از ميهمان‌ها هم آماده باشيد. ظرف‌هاي خاك گرفته توي كابينت و بوفه را بشوييد و مقداري شكلات و شربت در خانه آماده داشته باشيد.
۲۹.دوربين را جايي در دسترس قرار دهيد. مطمئن شويد باتري و حافظه كافي دارد. روزهاي اول تولد نوزاد ديگر تكرار نخواهند شد.
۳۰.شايد انجام اين كارها به نظر زياد و خسته‌كننده بيايد اما برنامه‌ريزي و انجام به موقع اين كارها به شما كمك مي‌كند تا در روز تولد نوزاد و روزهاي بعد از آن آرامش بيشتري داشته باشيد و اوقات خوشي را با خانواده و دوستان سپري كنيد.
